De grootste veldslag in Andalusië vond plaats in 1212 en betekende het einde van het Moorse rijk
De veldslag was bij "las navas de Tolosa" vlakbij het huidige Santa Elena in de provincie Jaen.
Vlakbij is een natuurlijke bergrug die de grens vormt tussen Andalusië en het noorden troffen 2 grote legers elkaar. Het waren de legers van Koning Alfonso de 8e van Castille, Aragon , Navarra en Portugal welke strijd leverden met de troepen van de 4e kalief Mohammed Al-nasir.
Het was van Alfonso de 8e niet de eerste keer dat hij ten strijde trok, eerder in 1195 had hij zware verliezen geleden en zinde natuurlijk op wraak. Die wraak moest lang wachten want oorlog voeren kost nu eenmaal een flinke hoop geld en dat had hij niet genoeg. Echter in 1211 lanceerde Al-nasir een aanval op het noorden en de toenmalige paus riep op tot een kruistocht en vanuit heel Europa stroomden soldaten richting het zuiden. De kans voor Alfonso de 8e op wraak.
De legers van Castille, Aragon en Portugal trokken naar het zuiden samen met Franse troepen en de befaamde tempeliers. Alfonso kreeg echter een uitdaging toen heel wat kruisvaarders rechtsomkeert maakten door onenigheid en de slechte leefomstandigheden. Snel werd het leger van Navarra gerekruteerd en men trok ten aanval.
De natuurlijke bergpas ten noorden van Jaen werd zwaar bewaakt maar met behulp van een lokale herder die de soldaten een alternatieve weg toonde over de bergen kon de eerste verrassingsaanval gedaan worden op de Moorse legers.
Beide legers zouden zeer groot zijn geweest, het is niet duidelijk maar men spreekt al snel over 50.000 christelijke soldaten en 150.000 Almohaden.
Er zijn zelfs die spreken van veel meer .... Of dit helemaal juist is, is de vraag daar de overwinnaar graag de zege zo groots mogelijk wil maken. Een ding is wel zeker dat de christelijke legers in de minderheid waren. De strijd werd gewonnen door die laatste en de verliezen voor de kalief waren zo groot dat deze de klap niet meer te boven is gekomen en deze nederlaag het einde inluidde van het Moorse tijdperk in Andalusië. De Kalief kon maar ternauwernood ontkomen en vluchtte naar Marokko alwaar hij al een jaar later overleed.
In de buurt waar de slag plaatsvond heeft men een museum gebouwd lees hier meer daarover
in een engels talig filmpje word er een en ander uitgelegd
